Referat dotyczy komunikowania się rodziców i nauczycieli z dziećmi. Proponuję sposoby przygotowania się do rozwiązywania problemów. Zawiera propozycje swormułowań, które ułatwiają porozumiewanie się. Referat przygotowałam na podstawie książki Adele Faber i Elanie Mazlisch pt. „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły”
Problemy w komunikowaniu bardzo często powodują różne nieporozumienia trudne do rozwiązania. Wspomniana przeze mnie książka proponuje bardzo praktyczne ćwiczenia, które ułatwią życie codzienne, nie tylko w domu, ale i w szkole. Kierowana jest przede wszystkim do rodziców, jednak z powodzenie można ją wykorzystywać również w codziennym komunikowaniu się na lekcjach. Chciałabym przede wszystkim skupić się na radach dotyczących karania. Autorki ten rozdział nazwały Zamiast karania. W szkole często zdarza się, że uczniowie dopuszczają się rozmaitych przewinień, a my w natłoku zajęć serwujemy im kolejną karę. Oczywiście, dziecko musi wiedzieć, że konsekwencją nieodpowiedniego zachowania jest kara, jednakże można spróbować tak działać, by uniknąć , czy zmniejszyć działania niepożądane wśród naszych wychowanków. Wszystko zależy od sposobu komunikowania, dlatego przytoczę, co autorki książki proponują zamiast karania:
Wyraź swoje uczucia, nie atakując charakteru dziecka „ jestem wściekły, bo...”
- Określ swoje oczekiwania „ oczekuję, że w klasie będzie cisza...”
- Wskaż dziecku, jak może naprawić zło „potrzebuję teraz...”
- Zaproponuj wybór „ musicie być cicho, ale w zamian...”, „ decydujcie...”
- Przejmij inicjatywę „ dlaczego znów musimy pisać?” „ wy mi powiedzcie dlaczego...”
- Wspólnie rozwiąż problem „ możemy ustalić, że jeśli będziecie cicho, to...”
Stosowanie kary to celowe odbieranie dziecku pewnej możliwości dysponowania własnym czasem lub sprawianie mu bólu. Natomiast konsekwencje są naturalnym wynikiem zachowania się dziecka.
Utrzymywanie dziecka w ryzach może być frustrujące. Jednakże należy podkreślić, że dyscyplina oznacza naukę. Dyscyplina jest dokładnie ułożonym programem, który pomaga ludziom rozwinąć wewnętrzną samokontrolę i skuteczność, aby skutkowała wymaga wzajemnego uszanowania i zaufania. Natomiast stosowanie kary wymaga zewnętrznej kontroli nad osobą karaną poprzez używanie przemocy i przymusu. Można wysnuć wniosek, że stosowanie przez rodziców kar fizycznych nie powstrzymuje agresji, a nawet do niej zachęca. Karanie bowiem frustruje dziecko i jednocześnie daje mu wzór do naśladowania i uczenia się zachowań agresywnych.
W dalszej części autorki, podają jak przygotować się do rozwiązywania problemów:
Kluczem do wszystkiego jest słowo „ szacunek”- ze względu na nieograniczone możliwości, jakie mogą się zdarzyć, gdy dwoje ludzi dobrej woli będzie ze sobą współpracować w rozwiązywaniu problemu.
Można również działać według niżej podanego planu:
- porozmawiaj o uczuciach dziecka „wyobrażam jak musisz się czuć...”
- porozmawiaj o swoich uczuciach „ powiem ci, jak ja to czuję...”
- zaproponuj dziecku znalezienie obopólnie korzystnych rozwiązań- najważniejsze jest, aby powstrzymać się od oceny lub komentarza któregoś z tych pomysłów, dobrze byłoby zapisać wszystkie pomysły;
- zadecyduj, które pomysły ci się podobają, a które nie, i które masz zamiar wprowadzić w życie;
- wprowadź plan w życie, ważne jest, aby dodać „ jakie kroki musimy podjąć, aby nasz plan zrealizować...”, „ kto za co będzie odpowiedzialny...”, „ do kiedy musimy to zrobić...”
Na początku stosowane się do powyższych wskazówek może wydawać się trudne, warto jednak pamiętać, że sukces da się osiągnąć dzięki treningowi. Istotne jest, by formułować krótkie konkretne komunikaty, oczekiwania oraz mówić o swoich uczuciach.
Podsumowując, mogę stwierdzić, że szansa nabycia nowych umiejętności porozumiewania się , dzięki którym możemy dokonać więcej współpracując z dziećmi, motywuje do rekomendowania tej książki wszystkim chętnym odczuwającym potrzebę wzrostu ducha wzajemnego zrozumienia, życzliwości oraz poszanowania uczuć, potrzeb i praw każdego człowieka.
Opracowała nauczycielka języka polskiego mgr Beata Czernicka |